คำขัวญ เพลงประจำจังหวัด

คำขวัญจังหวัดนครศรีธรรมราช
         เมืองประวัติศาสตร์  พระธาตุทองคำ ชื่นฉ่ำธรรมชาติ แร่ธาตุอุดมเครื่องถมสามกษัตริย์  มากวัดมากศิลป์  ครบสิ้นกุ้งปู

ความหมาย

เมืองประวัติศาสตร์

         หมายถึง นครศรีธรรมราชเป็นดินแดนที่มีการตั้งถิ่นฐานอยู่อาศัยมาตั้งแต่สมัยประวัติ ศาสตร์และพัฒนาเป็นชุมชนขนาดใหญ่ขึ้นมาเป็นลำดับ ดังเห็นได้จากการขุดค้น ได้พบหลักฐานทางโบราณคดีทั้งเครื่องมือหินและกลองมโหระทึก โบราณสถานบ้านโมคลานและเขาคาซึ่งปรากฏร่องรอยอิทธิพลของศาสนาพราหมณ์ พบศิลาจารึกหุบเขาช่องคอยอายุพุทธศตวรรษที่ ๑๑ ที่มีข้อความบูชาพระศิวะ และจากศิลาจารึกวัดเสมาเมืองพ.ศ.๑๓๑๘แสดงให้เห็นว่านครศรีธรรมราชเป็นศูนย์ กลางของอาณาจักรศรีวิชัย ในพุทธศตวรรษที่ ๑๘ สมัยอาณาจักรตามพรลิงค์ ภายใต้การปกครองของพระเจ้าศรีธรรมาโศกราช นครศรีธรรมราชเจริญสูงสุดมีอำนาจปกครองครอบคลุมหัวเมืองรายรอบถึงสิบสอง เมืองเรียกว่าเมืองสิบสองนักษัตรนครศรีธรรมราช จึงเป็นรัฐใหญ่ศูนย์กลางการปกครองและศูนย์กลางการเผยแพร่พระพุทธศาสนา
พระธาตุทองคำ

           หมายถึง พระบรมธาตุเจดีย์นครศรีธรรมราช ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ เป็นที่เคารพสักการะของพุทธศาสนิกชนทั้งหลาย พระบรมธาตุเจดีย์องค์นี้มีขนาดใหญ่ และสูงสง่ายิ่ง ส่วนปลียอดของพระบรมธาตุ มีแผ่นทองคำปิดประดับตกแต่ง มีน้ำหนักถึง ๘๐๐ ชั่ง เย็บร้อยรัดไว้ด้วยเส้นด้ายทองคำประดับอัญมณีมีค่านานาชนิด กลีบบัวคว่ำบัวหงายที่รองรับปลียอดทองคำยังหุ้มไว้ด้วยแผ่นทองคำล้ำค่า "ปลียอดทองคำ" ส่วนบนสุดจึงเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้องค์พระบรมธาตุเจดีย์งามสง่ายิ่งขึ้น


ชื่นฉ่ำธรรมชาติ

           หมายถึง นครศรีธรรมราชมีทั้งลักษณะภูมิประเทศที่เป็นภูเขา และชายฝั่งทะเล จึงมีธรรมชาติที่สวยงามให้ชื่นชม ในอุทยานแห่งชาติเขาหลวง ป่าไม้ยังคงไว้ซึ่งความสมบูรณ์ เป็นแหล่งต้นน้ำมีน้ำตกอันงดงาม เช่น น้ำตกกรุงชิง น้ำตกในเขียว น้ำตกสี่ขีด มีถ้ำเขาวังทองที่มีก้อนหินลูกน้อยหน่า ชื่นชมธรรมชาติตลอดแนวชายทะเลมีทั้งหาดทรายขาว ป่าโกงกาง เกาะ อ่าว แหลม และแก่งหิน มีชายหาดที่สวยงาม เช่น หาดหินงาม และหาดในเพลา

แร่ธาตุอุดม

           หมายถึง นครศรีธรรมราชอุดมสมบูรณ์ด้วยแร่ธาตุชนิดต่าง ๆ มีทั้งยิปชั่มซึ่งเป็นแร่ที่มีมูลค่ามากที่สุดในนครศรีธรรมราช พบมากในอำเภอทุ่งใหญ่และฉวาง แหล่งแร่ดีบุกพบในหลายอำเภอใช้ประโยชน์ในการทำภาชนะบรรจุอาหาร สีทาบ้าน ทำแก้วเนื้อทึบ แร่วุลแฟรมพบบริเวณเดียวกับแร่ดีบุก ใช้ทำไส้หลอดไฟฟ้า นอกจากนี้ยังมีแร่อื่น ๆ อีก เช่นพลวงแบไรท์ดินขาวเหล็ก บอลเคลย์

เครื่องถมสามกษัตริย์ 

            หมายถึง เครื่องถมของนครศรีธรรมราชมีชื่อเสียงมาตั้งแต่สมัยอยุธยาเครื่องราชูปโภค ทั้งหลายล้วนแต่เป็นเครื่องถมจากนครศรีธรรมราช ถมนครมีทั้งถมเงินและถมทอง ประดิษฐ์เป็นผลิตภัณฑ์ประเภทขันน้ำพานรอง กรอบรูป ถาด ตลับแป้ง ตลับบุหรี่ กระเป๋าถือสตรี เข็มกลัดกำไล และอื่น ๆ สามกษัตริย์ หมายถึง สายสร้อยสามกษัตริย์ ประกอบด้วยทอง นาค และเงิน จัดเป็นเครื่องประดับที่เป็นเอกลักษณ์ของนครศรีธรรมราช


มากวัดมากศิลป์ 

           หมายถึง นครศรีธรรมราชมีวัดมากกว่า ๖๐๐ วัด มากศิลป์หมายถึงศิลปหัตถกรรมของนครศรีธรรมราชมีมากกว่าจังหวัดอื่นในภาคใต้ มีทั้งแกะสลักไม้ แกะหนัง จักสานย่านลิเพา สานพัดใบพ้อ สานเสื่อกระจูด ทำเครื่องปั้นดินเผา เครื่องถมเงินและถมทองและเครื่องประดับเงิน

ครบสิ้นกุ้งปู 

           หมายถึง นครศรีธรรมราชอุดมสมบูรณ์ด้วยพืชพันธุ์ธัญญาหารเป็นอู่ข้าวอู่น้ำ อาหารการกินของนครศรีธรรมราชจึงมีทุกฤดูกาล มีทั้งทำนาข้าว สวนผลไม้ อาหารทะเลสดทุกชนิด

เพลงประจำจังหวัดนครศรีธรรมราช

          ชาวจังหวัดนครศรีธรรมราช    

มีเชื้อชาติไทยพำนักทางปักษ์ใต้

ตั้งนครสุนทรสง่ามาแต่ไร    

ปัญญาไวฉลาดเฉลียว เชี่ยวปฏิภาณ
    
เคยมีชื่อเด่นชัดใน ประวัติศาสตร์    

สืบทายาทตระกูลใหญ่ เกียรติไพศาล

มีพระธาตุขวัญเมือง เรืองสักการ    

ตามตำนานชาติไทยได้มีมา
    
จนบัดนี้ก็ยังมี ความดีเด่น    

สมที่เป็นเมืองสำคัญอัน สุดหา

สมเป็นด่านด้านใต้ใกล้ คงคา    

พึงรักษาเกียรติไว้คู่ ไทยเทอญ"

ความหมายจังหวัด    นครอันงามสง่า แห่งพระราชาผู้ทรงธรรม

   ชื่ออักษรไทย    นครศรีธรรมราช

   ชื่ออักษรโรมัน   Nakhon Si Thammarat

   ชื่อไทยอื่นๆ   นคร, เมืองคอน, คอน  

   ผู้ว่าราชการ   นายวิโรจน์ จิวะรังสรรค์(ตั้งแต่ พ.ศ.2554)

   สีประจำกลุ่มจังหวัด   ม่วง-เหลือง
   ใช้อักษรย่อจังหวัด   นศ.
  
   อักษรย่อภาษาอังกฤษ     NST  

   ดอกไม้ประจำจังหวัด    ดอกราชพฤกษ์

   ต้นไม้ประจำจังหวัด   ชื่อ ต้นแซะ ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Mellettiaatropurpurea

   นกประจำจังหวัด   ชื่อ นกกินปลีหางยาวเขียว (Green-tailed Sunbird)

   วิสัยทัศน์นครศรีธรรมราช 

      "นครศรีธรรมราช เมืองศูนย์กลางแห่งการเรียนรู้
  เมืองเกษตรและท่องเที่ยวน่าอยู่ สู่สังคมพัฒนายั่งยืน" 

   คำขวัญประจำเมือง นครศรีธรรมราช  
   เราชาวนครฯ อยู่เมืองพระ มั่นอยู่ในสัจจะ ศีลธรรม กอปรกรรมดี มีมานะ พากเพียร ไม่เบียดเบียน ทำอันตรายผู้ใด

   คติเดือนใจ
   ไม่ประพฤติชั่ว ไม่ทำลายผู้อื่น มุ่งทำความดี เจริญด้วยศักดิ์ศรี ตั้งจิตผ่องใส ผูกไมตรี มีมารยาทต่อทุกคน